Burger wil vergroening

De Europese Commissie komt voor de verkiezingen nog vlug naar buiten met de resultaten van een enquête over het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Weinig verrassend is dat de Europese burger positief staat tegenover de doelstellingen van vergroening en gerichtere en herverdeelde steun. De hamvraag voor de verkiezingen is welke partijen nog geloofwaardig zijn na hetgeen Europa ervan bakte.

de bodem verdwijnt…

Hoe het beleid omgaat met de belangrijkste productiefactor – de bodem – is een goed voorbeeld. Neem nu Vlaanderen:  bijna een kwart van de Vlaamse landbouwgrond is erosiegevoelig. Massaal bodemverlies zadelt de maatschappij op met astronomische kosten. Als onze landbouwsystemen zo ontworpen zijn dat water een probleem vormt in plaats van een grondstof, dan loopt er iets fundamenteel fout.

Wervel vond het dan ook een hoopvol signaal toen de Boerenbondvoorzitter vorig jaar zou laten onderzoeken waarom wij eigenlijk ploegen. Eind vorig jaar erkende Piet Vanthemsche zelfs dat Boerenbond twintig jaar lang het achterhoedegevecht voerde inzake mest, chapeau!

… slijk genoeg

Begin maart bleek dat Boerenbond qua bodem resoluut kiest voor het achterhoedegevecht. Vanthemsche haalt Natuurpunt door het slijk inzake de erosieproblematiek. Het droevige bewijs dat dit een achterhoedegevecht is, blijkt uit de taal die hij gebruikte naar zijn achterban toe. Hij stelt verontwaardigd: “Het getroffen areaal vervijfvoudigde.” Even verduidelijken: het bedoelde areaal werd “getroffen” door erosiebestrijdingsmaatregelen. De wereld op zijn kop. Die onverantwoorde vervijfvoudiging dekt amper een vijfde van alle erosiegevoelige landbouwgrond. Geen wonder dat Natuurpunt dat een “druppel op een hete plaat” vindt.

het beleid luistert…

Terwijl de burger achter vergroening staat, beoefenen conservatieve lobby’s de kunst van het minimale – zichzelf daarbij in de voet schietend – en ze krijgen het beleid mee! Hoe lang is het verlies van de belangrijkste productiefactor nog vol te houden? Tot de laatste boer verdwenen is?

In Engeland kopte BBC – naar aanleiding van de overstromingen – Careless farming adding to floods, [roekeloos boeren maakt overstromingen erger]. Academici trekken aan de alarmbel. In Vlaanderen deden de organisatoren van het agro-ecologiecongres eind december hetzelfde. We moeten ook hier voorbereid zijn op een Europese bodemstrategie, in plaats van ze zo lang mogelijk tegen te houden.

… naar de lobby

Zeven jaar geleden al haalde de Italiaanse milieuminister zwaar uit naar Europa dat de tegenstanders van een Europese bodemrichtlijn zich lieten gijzelen door conservatieve boeren- en bouwlobby’s. Hij had gelijk. Luc Groot, vertegenwoordiger in Brussel van Nederlands grootste landbouworganisatie, lijkt daar nog fier op te zijn ook. Hij tweette begin maart: “Bodemrichtlijn EU wordt ten grave gedragen. Resultaat van jarenlange lobby landbouworganisaties.”

Deze maand nam Olivier De Schutter afscheid als VN-rapporteur voor het recht op voedsel. Tevreden over de paradigma-verschuiving die zich heeft voorgedaan in het denken over voedsel. Het grootschalige model dat ten onrechte geassocieerd wordt met productiviteit, maakte plaats voor agro-ecologie en een herwaardering van de mensenmaat. Maar hij is minder tevreden dat er in de praktijk nog weinig van te merken valt. Begin dit jaar legde hij de vinger op de wonde: “Dominante spelers in het voedselsysteem bezetten veto-posities in het politiek systeem, wat verandering extreem bemoeilijkt.  Voedselsystemen reageren niet op wat de wetenschap of de bevolking vragen, maar op de meest doeltreffende lobbyisten in Brussel.”

Aan u de keuze bij de volgende verkiezingen.

De redactie @Wervelvzw