Nyéléni: meer boeren, betere toegang tot voedsel
Dankzij de Nyéléni-verklaring werd agro-ecologie niet alleen een zaak van boeren en boerinnen, maar ook een sociale beweging van burgers over de hele wereld. Deze brochure, op initiatief van Boerenforum, doet je kennismaken met deze beweging, een absolute eye-opener voor alle mensen met een hart voor inclusieve, ecologische landbouw.
De naam, ‘Nyéléni’ zegt je wellicht niets. De naam verwijst naar een bijzondere Afrikaanse boerin die zich verzette tegen het gevestigde landbouwmodel in haar land, Mali. Ze werd zo succesvol dat ze tot op vandaag een lichtend voorbeeld is voor vele vrouwen en voor de wereldwijde beweging van de inclusieve, agro-ecologische landbouw.
Wereldwijde verklaring
Deze opmerkelijke boerin vormde de inspiratie voor het eerste Nyéléni Forum, eveneens in Mali, dat in 2007 meer dan 500 vertegenwoordigers uit 80 landen samenbracht om zich te verzetten tegen het industriële landbouwsysteem en om de Europese beweging voor Voedselsoevereiniteit uit te bouwen. Na dit eerste forum – dat een overdonderend succes kende-, volgde in 2015 een tweede Forum waar de Nyéléni-verklaring voor agro-ecologie werd aangenomen die we in deze brochure presenteren.
De agro-ecologische beweging heeft haar roots in deze legendarische verklaring. Tijdens het Forum werd agro-ecologie voor het eerst door alle aanwezigen naar voren geschoven als een samenhangend geheel van sociale beweging, boerenpraktijken en wetenschap. Zo kon agro-ecologie pas echt uitgroeien tot een visie die ons allen verbindt.
Deze uitgave van de Nyéléni-verklaring komt voort uit een samenwerking van Wervel, Voedsel Anders, Oxfam, FIAN Belgium, Boerenforum en Toekomstboeren. Het is een absolute must-read voor alle mensen met een hart voor agro-ecologie. Je kan de brochure gratis lezen. Download de Nyéléni-verklaring hier.
Wervel en Nyéléni
Ook Wervel was betrokken in de aanloop naar Nyéléni. In 2007 vond de eerste wereldbijeenkomst van Nyéléni in Mali plaats rond het thema Voedselsoevereiniteit. Vier jaar later kwamen de Europeanen samen in Oostenrijk, waar ook Wervel aanwezig was. Het werd een Europees Forum voor Voedselsoevereiniteit met 400 vertegenwoordigers uit 34 landen, een belangrijk ijkpunt in aanloop naar Nyeleni in Mali in 2015.
‘Voor Via Campesina was er nog geen poot om op te staan in Vlaanderen’ vertelt Luc Vankrunkelsven van Wervel. In Oostenrijk kwam de nood van boeren die een andere, meer duurzame en rechtvaardige weg willen ingaan, om elkaar te ontmoeten naar boven. Dat leidde tot de oprichting van Boerenforum in 2013, waar we met Wervel onze schouders onder zetten.
Een manier van leven die elke wereldburger raakt
Thierry Kesteloot van Oxfam verwoordt mooi waarover het gaat: “Nyéléni toonde dat agro-ecologie niet alleen een zaak was van boeren en boerinnen, maar van vrouwen, jongeren, landarbeiders, consumenten, milieuorganisaties, mensenrechtenactivisten, ngo’s van over de hele wereld.”
“Agro-ecologie is nog meer een manier van leven dan een landbouwmethode,” vertelt Ingrid Pauwels, coördinator van Voedsel Anders. “Elke wereldburger kan erdoor geraakt worden. Solidariteit, het delen van (boeren)kennis, samenwerking, natuurinclusief produceren, diversiteit, autonomie, het recht op voedsel, gendergelijkheid,… Agro-ecologie brengt al deze waarden bij elkaar en maakt een toekomstgerichte voedselproductie mogelijk met respect voor mens en natuur.”
Zowel de filosofie van de wereldwijde agro-ecologische beweging, zoals vastgelegd tijdens het Nyéléni Forum, als de meer praktijkgerichte pijlers van de agro-ecologische landbouw komen aan bod. “Het is boeiend om te zien hoe deze waarden universeel zijn en uiteraard bedoeld om verder te vertalen naar lokale situaties en diverse culturen. Persoonlijk vind ik één van de mooiste aspecten van agro-ecologie dat het alle mensen, uit welk land of cultuur ook met elkaar kan verbinden,” zo besluit Ingrid.