Na 25 jaar Wervel konden we op een rijtje zetten wat in die kwarteeuw is gebeurd, maar dat doen we niet. We kijken verder achteruit. Heel ver zelfs. Van daaruit kijken we vooruit, een beetje toch. Wordt agro-ecologie de laatste landbouwrevolutie?
agro-ecologie
Gezonde bodems zijn de basis van gezond, duurzaam voedsel. In het Internationale Jaar van de Bodem werken boeren, burgers en beleidsmakers samen aan oplossingen voor duurzaam bodembeheer. Wees erbij en schrijf je in voor 16 maart!
Interview van Luc Vankrunkelsven met de voorzitter van Bioforum Kurt Sannen, voorzitster van Velt Leen Laenens en met de voorzitster van de Bond Beter Leefmilieu Vera Dua.
Het energierendement in de landbouw is bedroevend laag en vermindert nog, zoals in alle andere maatschappelijke activiteiten. De daling loopt parallel met de snelheid waarmee niet hernieuwbare grondstoffen worden uitgeput. Die plundering houdt aan door een focus op het economisch rendement, de optimalisering van de winst als goddelijk principe. Onze welvaart drijft op plundering waardoor niemand kan pretenderen duurzaam te leven. De hoog technologische eenentwintigste eeuw staat dus nauwelijks verder dan het neolithicum.
Een brede groep maatschappelijke organisaties stelt in een gezamenlijke verklaring dat Vlaanderen in een volgende legislatuur hoognodig extra moet inzetten op agro-ecologische landbouwprincipes. Anders gezegd: produceren mét het ecosysteem en niet ten koste ervan. De groeiende vraag naar bioproducten, illustreert dat de maatschappij dit verwacht.
Het potentieel om onze voedselproductie te verduurzamen blijft onderbenut, stellen de middenveldorganisaties, die tonen waar het schoentje knelt en drie aanbevelingen doen voor meer agro-ecologie in Vlaanderen.
Bio-graanteler Kees Steendijk boeide op 17 december een druk bijgewoond agro-ecologiecongres. “Er loopt iets grandioos fout in de tarweteelt als tweederde van de stengels afsterft. Da’s zonde van de energie.” Het doorwortelde boerenverhaal van Steendijk – waarmee hij de Ekoland Innovatieprijs kreeg – doet de gangbare akkerbouw wankelen op haar grondvesten.
In de tempel van het agro-industrieel complex, soms ook de “productivistische intensieve landbouw” genoemd, nam Wervel deel aan de Conferentie VoedselAnders. Toegang tot grond, nieuwe landbouwsystemen die een eerlijk inkomen garanderen, agro-ecologie. Blijft hangen: “Alle kennis is oude kennis.”. De boer moet zelf het onderzoek en de ontwikkeling kunnen doen. “Fier zijn op export is neokolonialisme.”
Kan je met agro-ecologische productietechnieken de wereld voeden?
Voorstanders van de gangbare landbouw blijven twijfel zaaien over de toekomstmogelijkheden van biologische landbouw. Om nog maar te zwijgen over het potentieel van permacultuur. Nog een stap verder en agro-ecologie krijgt het etiket elitair opgekleefd, wegens alleen geschikt voor wie grond of geld heeft. De mantra is dat je met agro-ecologie geen 7 miljard mensen kan voeden, laat staan de verwachte 9 miljard in 2050.
Ze wekken op die manier de indruk als zou de gangbare landbouw dit wel kunnen.
Agro-ecologie in opmars Agro-ecologie is aan een opmars bezig. Het kreeg een enorme boost naar aanleiding van het IAASTD-rapport van 2008. Daarin besloten meer dan 400 wetenschappers wereldwijd dat de toekomst bij agro-ecologische landbouw ligt. Vooral kleinschalige landbouwbedrijven spelen daarbij een cruciale rol. Agro-ecologie is de toepassing van ecologische wetten op het bestuderen, ontwerpen …
Brick de Bois voleindigde net een permacultuurcursus en kroop in zijn pen nadat reclameman Van Deun uithaalde naar de wereldwijde March against Monsanto. De Standaard introduceerde het begrip permacultuur door het antwoord van de Bois te publiceren, zoals Wervel ook graag doet, weliswaar zonder betaalmuur. Dankuwel Van Deun!